Jaruzelski prosił ZSRR o interwencję

IPN po raz pierwszy opublikuje cały zapis rozmowy gen.  Jaruzelskiego z gen. Kulikowem, głównym dowódcą Układu Warszawskiego.

Treść dokumentu ujawni prof. Antoni Dudek. Historyk zapowiedział tę publikację IPN w swoim blogu na portalu Salon24.pl. Dokument to zapis rozmowy z 1981 roku gen. Wojciecha Jaruzelskiego z gen. Wiktorem Kulikowem sporządzony przez adiutanta Kulikowa – gen. Wiktora Anoszkina.

Do tej pory były znane tylko fragmenty tych notatek. Część z nich udało się skopiować amerykańskiemu historykowi Markowi Kramerowi podczas konferencji w Jachrance w 1997 r. Fragmenty te opisywał tygodnik „Wprost”.

Do pełnego zapisu rozmowy dotarł Dariusz Jabłoński, reżyser filmu dokumentalnego o płk. Ryszardzie Kuklińskim „Gry wojenne”. I przekazał go Instytutowi Pamięci Narodowej.

Co wynika z rozmowy generałów?

Że Jaruzelski domagał się sowieckiej interwencji. „Strajki są dla nas najlepszym wariantem. Robotnicy pozostaną na miejscu. Będzie gorzej, jeśli wyjdą z zakładów pracy i zaczną dewastować komitety partyjne, organizować demonstracje uliczne itd.
Gdyby to miało ogarnąć cały kraj, to wy (ZSRR) będziecie nam musieli pomóc.
Sami nie damy sobie rady” – przekonywał Kulikowa Jaruzelski cztery dni przed wprowadzeniem stanu wojennego.

Kulikow pomocy nie obiecał. „Bez pomocy nie damy rady” – przekonywał generał Jaruzelski i straszył, że jej brak może skończyć się wyjściem Polski z Układu Warszawskiego.

Rozmowę Jaruzelskiego z Kulikowem omawiano dzień później, 10 grudnia 1981 r., na posiedzeniu sowieckiego politbiura. „Nie możemy ryzykować” – odniósł się do prośby o interwencję ówczesny szef KGB Jurij Andropow.

Mimo nalegań Jaruzelskiego Sowieci nie zdecydowali się na wkroczenie do Polski.

.
Cezary Gmyz • rzeczpospolita

Reklama