Jarosław Marek Rymkiewicz o kolaborantach i patriotach

W najnowszym wydaniu tygodnika „Uważam Rze” możemy przeczytać wywiad braci Karnowskich z wybitnym poetą Jarosławem Markiem Rymkiewiczem.

„Istnieją tuż obok siebie dwie Polski – mówi pisarz – a jeśli istnieją dwie Polski, to muszą też istnieć dwa narody Polaków. (…)

Jeden to naród patriotów, drugi – naród kolaborantów”.

Podział ten rozpoczął się wyraźnie w drugiej połowie XVIII wieku. Nie jest do końca jasne, dlaczego nastąpiło takie pęknięcie. Wydaje się to być skutkiem długotrwałej interwencji militarnej i duchowej obcych potęg.

Naród kolaborantów jest – tak sądzi poeta – przekonany, że działa w interesie kraju, gdyż Polacy nie nadają się do samodzielnego życia, więc silniejsi mogą zaprowadzić u nas porządek. Również targowiczanie wierzyli, iż działają dla dobra Polski.

Patriotom nie wiodło się dobrze. Za opór można było stracić majątek lub być wywiezionym na Sybir. Dzisiaj jest nieco lepiej: można być tylko zmarginalizowanym i wyśmianym. Jak więc mogła przetrwać Polska? – pytają redaktorzy.

„Bo polskość jest straszliwie atrakcyjna. Ogromnie ciekawa – odpowiada J. M. Rymkiewicz. – (…) Jestem szczęśliwy właśnie dzięki temu, że szedłem polską drogą przez wiele lat mojego życia, że wszystkie moje umiejętności i talenty pisarskie, od pewnego momentu, oddałem polskości. (…) Patrioci są szczęśliwi”.

Kwestionuje się dziś sens istnienia narodów. To nie jest specjalnie ważne – ocenia rozmówca – „ponieważ wspólnej historii ludzi – a naród jest wspólną historią ludzi – nie da się zniszczyć czy zamienić, gdyż ta historia już się w pewnej swojej części dokonała, istnieje i jest zapamiętana w stanie dokonanym”.

W wywiadzie wspomina poeta o naszych elitach, które uformowały się w czasach komunizmu. Mówi też o Rózy Luksemburg, twórczyni idei, na których oparła się Unia Europejska, oraz o czekającym go procesie wytoczonym przez spółkę Agora, wydawcę „Gazety Wyborczej”. Za parę dni postaram się o tych sprawach napisać.

Zygmunt Białas • salon24.pl

Reklama